Urfalı Kültürüne Sahip Çık...

Bilenler diyor ki, ‘Kültür bir toplumun uzun bir tarihi süreç içinde ürettiği ve kuşaktan kuşağa geçen her türlü maddi ve manevi özelliklerin bütünüdür, o toplumun kimliğidir. Kültür onu diğerlerinden farklı kılar.”

Dolayısıyla ‘kültür’ çok önemli; biz de bu yüzden sık sık bu önemi tekrarlar dururuz.

Ancak ‘kültür’ün bize düşen bizi ilgilendiren kısmı, ‘yemek kültürü!’ Biz ona gönüllüyüz. Bu nedenle de önce kendi kültürümüz Urfa’nın sonra da yaşadığımız kent İstanbul’un yeme içme işleriyle, vaktimiz ve de iştahımız elverdiği ölçüde ilgilenir yaz çizeriz.

Şimdi söz edeceğimiz olay tam da bu iki kenti ilgilendiriyor. Yer İstanbul Pendik-Kurtköy’de bir ‘et lokantası!’

Mekan ‘ünlü’, internette yer alan yazılarda kendinden sitayişle söz ediliyor ve zaman zaman ‘ünlü yemek yazarları’nı ağırlıyor, yedirip içiriyor, onlar da izlenimlerini gazetelerinde, kendi bloglarında ballandıra ballandıra anlatıyor.

İşte bu ‘ünlü yemek yazarları’ndan biri yaklaşık bir yıl önce ‘Güneydoğu lezzetlerini’ sunduğunu söyleyen ve de kebap pişiren ama adına et lokantası diyen lokantaya gitmiş, eşsiz lezzetlerini tatmış ve özellikle fıstıklı kebabı ile deniz börülcesini, kuşkonmazını çok beğendiğini lafına dolamış.

Şimdi diyeceksiniz ki ‘Eee, bir yıl önce olmuş bir olayı bize niye şimdi anlatıyorsun ki?’

Şundan ki artık sağ olsun internet yüzünden yazılı, çizili hiçbir bilgi yok olup gitmiyor ve öyle gözüküyor ki bundan böyle de sonsuza kadar hep bir yerlerde kalacak, dolayısıyla konumuz kültür olduğuna göre ‘kültür’ adına ortalıkta bir sürü ‘çöpten bilgi’ dolaşacak.

Şöyle ki; yazar blogunda yazıyor ki, ‘Gittim filan yere ve şunu şunu çok beğendim özellikle de fıstıklı kebaba, kuşkonmaza ve de deniz börülcesine bayıldım. Ancak şimdi diyeceksiniz ki kebapçıda deniz börülcesi olur mu?’ Yazar okuyucuya sorduğu soruya yine kendisi yanıt veriyor, ‘Bal gibi olur!’

Kültür kendi kültürü ya babasının kültürü ya neden olmasın?

Kebaptan bi dürmük yap, bi diş at, bi yandan da ‘ulaaa bu deniz böcüğü nasıl yenir?’ de düşün; bir başka yana dön ki kuşkonmaza niye kuş konmazmış?

Lafı çok uzattık biliyoruz ama lütfen bir de aşağıdaki fotoğrafa bakın bu ‘ünlü yemek yazarı’nın gittiği et lokantasının kebap sunumunu inceleyin de işin taa nerelere kadar gideceğine karar verin.

Ne gördünüz fotoğrafta? Üç şiş değişik kebap; pişmiş domates, pişmiş biber, biraz bulgur pilavı biraz sumakla tatlandırılmış kuru soğan, birkaç dal maydanoz ve de sıkı durun rendelenmiş havuç ve kırmızı lahana!

Eee tabii kebabın yanına havuç ve kırmızı lahana koyan kebapçıda kuşkonmaz da bulunur deniz börülcesi de adamın kültür adına bir kaygısı yok ki…

Zavallı yazar nereden bilecek ki Urfalı ne kırmızı lahana bilir ne havuç (onunki pırçiklidir) ne kuşkonmaz ne deniz börülcesi ve ne de bunlardan hiçbirini hayatında görmediğini ve yemediğini.

Hele ki bunların hepsini bir araya getireceksin bir mekanda; pişirdiğin kebaba Urfa Kebap diyeceksin, ki bu kebabın adı Urfalı’nın dilinde haşhaş kebaptır; bir başka kebap pişireceksin, sade suya tirit, terbiyesinin olmadığı daha bakar bakmaz anlaşılıyor ve ona da şiş kebap diyeceksin, ki bu kebabın da adı Urfalı’nın dilinde tike kebabıdır; üstelik senin kebapçın internete ‘demeç’ verecek, yaptığı kebabı anlatacak ve de ayrıca bir başka cinayet işleyip ‘Bu kebabın yanına da bostane iyi gider’ diyecek bir de tarif verecek,

“Küçük küpler halinde doğranan domates, yine küçük küçük doğranmış yeşilbiber, semizotu, limon tuzu, nar ekşisi, kuru nane ve kuru soğan ile karıştırılır. Bu salata sıcak yaz günlerinde buz ile servis edilir. Serinliği ile damak tadınıza hitap etmektedir.”

Demek adı ‘bostane’ ha? Ne zaman bostana’nın adı bostane oldu? Bak işte bundan hiç haberimiz olmamıştı; üstelik yaz gününde ‘bostane’ye kuru soğan doğrandığını, tezze nane dururken neden kuru nane konulduğunu; hem limon tuzu hem nar ekşisi katıldığını, pirpirim’in adının ne zaman semizotu olduğunu da bilmiyorduk, öğrendik. Peki bu ‘bostane’nin hani yaz gününde zeytutu hani varsa hıyarı yoksa hıttısı?

Ne diyor ‘usta’sı? ‘Yaz günlerinde servis edilir.’ Urfalılar’ın deyişiyle sadece ‘Servislere gelesen’ diyoruz da başka bir şey demiyoruz.